ความหลากหลายคือจุดเริ่มต้นของความเข้าใจ 

     Thaddeus เน้นว่า การขยายตัวในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ไม่ใช่เรื่องของ “การลุยทุกประเทศเหมือนกัน” เพราะแม้อยู่ในภูมิภาคเดียวกัน แต่วัฒนธรรม กฎระเบียบ พฤติกรรมผู้บริโภค และวิธีการทำธุรกิจแตกต่างกันโดยสิ้นเชิง ตัวอย่างเช่น ในสิงคโปร์ ซอฟต์แวร์สามารถขายผ่านช่องทางออนไลน์ได้เลย แต่ในอินโดนีเซีย ต้องเจอหน้าพูดคุยกันจริงจังถึงจะปิดการขายได้ การเข้าใจบริบทท้องถิ่นจึงเป็นหัวใจสำคัญของการปรับกลยุทธ์ให้เหมาะกับแต่ละประเทศ 

ไม่ใช่หาแต่เงินทุน แต่ต้อง “หาลูกค้าให้เจอก่อน” 

     สิ่งที่ Tedesco กล่าวไว้ชัดเจน คือ “ไม่ว่าคุณจะขายกาแฟหรือทำแพลตฟอร์ม AI ถ้ายังหาลูกค้าไม่ได้ ก็ไปต่อไม่ได้”  และย้ำเตือนว่า สิ่งที่ทำให้สตาร์ตอัปล้มเหลวในการขยายไปยังตลาดภูมิภาคคือ การไม่เข้าใจลูกค้าและตลาด หลายคนโฟกัสที่การหาทุน แต่ความจริงแล้วรายได้จากลูกค้าคือสิ่งที่ยั่งยืนกว่าการระดมทุน 

การหาทุนอย่าหวังแต่ VC แต่ต้องมีรายได้จากลูกค้าก่อน 

     ในยุคที่การระดมทุนยากขึ้น นักลงทุนระมัดระวังมากขึ้น และมองหาบริษัทที่มี รายได้จริง Thaddeus แนะนำว่า ไม่ใช่ทุกบริษัทต้องพึ่ง VC 

“VC ต้องการหุ้นคุณ ซึ่งแลกมาด้วยเวลาและกระบวนการที่ซับซ้อน แต่หากคุณสามารถสร้างรายได้จากลูกค้า นั่นคือทางรอดระยะยาวที่มั่นคงกว่า”  

เลือกใช้ “จุดแข็งของแต่ละประเทศ” สร้างทีมระดับภูมิภาค 

Thaddeus ยกตัวอย่างกลยุทธ์ของ e27 ที่ใช้ทีมจากหลายประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เช่น 

• – ไทย: เหมาะกับทีมพัฒนา ค่าจ้างไม่สูง 
• – สิงคโปร์: เหมาะกับฝ่ายขายและขยายเครือข่ายระดับสากล 

• – เวียดนาม / ฟิลิปปินส์: มีแรงงานคุณภาพในราคาที่แข่งขันได้ 

การเข้าใจต้นทุนและศักยภาพของแต่ละพื้นที่จะช่วยสตาร์ตอัปขยายทีมอย่างชาญฉลาด